LIMA KAROT HIVI KWA FAIDA KUBWA ZAIDI.
Nimekuletea matokeo ya utafutaji wako kuhusu kilimo bora cha karoti Tanzania na faida zake. Karoti ni aina ya mboga yenye vyanzo vingi vya calcium, iron na wingi wa vitamin. Zao hili linalimwa maeneo mengi sana nchini ikiwa pamoja na Mbeya, Morogoro, Iringa, Kilimanjaro na Kagera. Kilimo cha karoti huhitaji uangalizi mdogo sana hivyo kuifanya kuwa miongoni mwa mazao yanayoweza kusimamiwa hata na mtu ambaye ana shughuli nyingi nyinginezo ukilinganisha na mazao mengine ya mboga mboga.
Baadhi ya faida za kilimo cha karoti ni:
- Karoti ni chanzo cha chakula chenye lishe bora kwa binadamu na wanyama.
- Karoti ni zao la kibiashara linaloweza kuongeza kipato kwa mkulima.
- Karoti inaweza kuongeza thamani kwa kuchakata na kutengeneza bidhaa mbalimbali kama juisi, keki, supu, saladi na zinginezo.
- Karoti inasaidia kuboresha afya ya macho, ngozi, nywele, mfumo wa mmeng’enyo na kinga ya mwili.
Ili kufanikiwa katika kilimo cha karoti, mkulima anatakiwa kuzingatia mambo yafuatayo:
- Kuchagua aina bora ya mbegu za karoti kulingana na hali ya hewa na udongo wa eneo husika. Baadhi ya aina za karoti zinazolimwa hapa Tanzania ni Nantes, Chantenay Red Core na Oxheart.
- Kutayarisha shamba vizuri kwa kuondoa magugu, visiki na takataka zote. Shamba linatakiwa kutifuliwa vizuri na katika kina cha kutosha kuanzia sentimita 30 hadi 45. Udongo unatakiwa kuwa mwepesi na wenye tindikali kuanzia PH 5.5-6.8.
- Kupanda mbegu za karoti kwa kutumia mbegu moja kwa moja shambani bila kupandikiza. Kiasi cha mbegu kinachotumika kupanda ni 3.5 – 4 kg kwa ekari. Mbegu za karoti ni ndogo sana ambazo zinatakiwa kupandwa kwenye urefu wa sentimita 1.9 - 2.5.
- Kumwagilia shamba mara kwa mara kuhakikisha udongo una unyevu wa kutosha wakati wote, hasa siku za mwanzo. Karoti zilizokosa maji kwa muda mrefu huzaa mizizi midogomidogo. Pia udongo mkavu ukipata maji mengi ghafla husababisha karoti kupasuka.
- Kupunguza miche iliyorundikana ili kuipa nafasi kwa ajili ya kufanya miche iwe na afya nzuri. Mimea ya karoti inahitaji kupunguzwa mara mbili. Mara ya kwanza hupunguzwa ikiwa na majani matatu mpaka manne au wiki mbili tangu kupandwa na kuachwa katika nafasi ya sentimita tano mpaka saba. Mara ya pili hupunguzwa ikiwa na urefu wa sentimita 10 mpaka 13, na kuachwa katika nafasi ya sentimita 10 mpaka 15.
- Kung’olea magugu ili kuzuia ushindani kati ya mmea na magugu kwa ajili ya maji, virutubisho na mwanga. Magugu pia yanaweza kuwa chanzo cha wadudu na magonjwa yanayoweza kushambulia karoti.
- Kuweka mbolea kwa kukuzia mmea. Mbolea za asili zilizooza vizuri zinaweza kutumika kuboresha udongo na kuongeza mavuno. Mbolea za kemikali kama CAN, DAP, NPK na UREA zinaweza kutumika kwa kuzingatia kipimo na muda unaofaa.
- Kuvuna karoti kwa wakati unaofaa. Karoti huchukua muda wa miezi mitatu mpaka minne kukomaa tangu kupandwa. Karoti zinaweza kuvunwa kwa kutumia jembe au mikono kwa kuzingatia usalama wa mizizi. Karoti zinatakiwa kusafishwa vizuri na kukaushwa kwenye kivuli kabla ya kuhifadhiwa au kusafirishwa.
Natumaini umepata taarifa muhimu kuhusu kilimo bora cha karoti Tanzania na faida zake. Kama una maswali zaidi, unaweza kutembelea tovuti zifuatazo kwa maelezo zaidi:
- KILIMO BORA CHA KAROTI(CARROT), UANDAAJI WA SHAMBA, MBEGU BORA NA MASOKO
- Jinsi ya kufanya Kilimo Bora cha Karoti
- KILIMO CHA NGANO NA FAIDA ZAKE
- Zao lenye faida kubwa kiuchumi na kiafya
- KILIMO BORA CHA CHOROKO
Asante
By JOSEPH E. MAHUNDE
Comments
Post a Comment